Uwaga, owiec pilnuje pies! - reguły

Pies pasterski pilnujący stada owiec zareaguje samodzielnie, niezależnie od obecności opiekuna. Przez cały czas pozostaje w trybie pracy (czujny stróż), nawet wypoczywając za dnia. Psy strzegące owiec są z definicji mocno terytorialne.

Uwaga, owiec pilnuje pies! - reguły
Photo by Nikola Knezevic / Unsplash

Psy pasterskie (z naciskiem na duże owczarki) – wspólnie z rasami zaganiającymi stada – stanowią podstawę metodyczną ochrony zwierząt gospodarskich przed polującymi/migrującymi drapieżnikami.[1] Ich zadaniem jest wspierać pasterza – asystując mu bezpośrednio na pastwisku (pasienie, zaganianie) albo pośrednio, kiedy autonomicznie patrolują wyznaczony teren, na którym wypasany jest inwentarz (stróżujące owczarki).

Psy pasterskie - stróż stada
Zadaniem LGD jest zlokalizować drapieżnika i wypłoszyć go. Wzorcowy pies pasterski nie będzie próbował atakować drapieżnika a priori (nie zostawi pilnowanego stada bez ochrony); zamiast tego zbierze inwentarz w jednym miejscu, przyjmując pozycję pomiędzy nim a obiektem zmniejszającym dystans.

Pies pasterski pilnujący stada owiec reaguje samodzielnie (decyzyjność), niezależnie od człowieka (opiekun psa nie musi być obecny). Przez cały czas pozostaje w trybie pracy (czujny stróż), nawet wypoczywając – z pozoru leniwie polegując, drzemiąc – za dnia. Psy strzegące owiec są z definicji mocno przywiązane do patrolowanego terytorium, przy czym jest to cecha rasowa, wskazana dla ich typu (docelowo, intencjonalnie wzmacniana). Stąd teren, na którym pracuje taki pies powinien być ogrodzony oraz oznaczony tablicami ostrzegawczymi, tak aby całość była wystarczająco widoczna.

Psy pasterskie stróżujące, zgodnie ze swoim przeznaczeniem (istota pochodzenia geograficznego rasy) kamuflują do otoczenia dzięki umaszczeniu – na pierwszy rzut oka niewidoczne pośród licznych owiec na rozległym obszarze łąki i/lub zamaskowane skałami. O swojej czujnej obecności dają znać miarowym szczekaniem, gdy zaalarmowane krok po kroku zmierzają w stronę intruza – potraktują tak samo zwierzę drapieżne, jak i obcą osobę – z zamiarem nakłonienia do wycofania z ich terytorium (ogrodzony lub nieogrodzony areał).

Wskazówki dla ekoturysty / agroturysty:

  • Jeśli idziesz szybko / biegniesz → zwolnij (do tempa spacerowego) przechodząc wzdłuż oznakowanego obszaru / omijając stado zwierząt → zatrzymaj się, jeśli to konieczne (pies jest blisko).

Szybko przemieszczający się obiekt może zaniepokoić owce i/lub zaalarmować psa, który natychmiast odpowie na dynamiczne zmiany w otoczeniu.

  • Nie przechodź na skróty przez teren, na którym pasą się owce (nawet wówczas, gdy wydają się niestrzeżone) → omiń ich stado z daleka → odwróć się i powoli odejdź, jeśli to konieczne (pies jest blisko i nie odchodzi).

Pastwisko określa pewien areał, który nie zawsze będzie dostatecznie ogrodzony albo zaopatrzony w tabliczki. Zachowując odległość masz szanse uniknąć konfrontacji ze szarżującym/szczekającym owczarkiem.

  • Jeśli twój pies biega swobodnie → przywołaj go i zapnij na smycz → spaceruj z psem na długiej lince, jeśli to konieczne (pies nieodwoływalny ze swobodnego biegania, nieprzepracowane przywołanie awaryjne).

Tym bardziej, jeśli pies uzyskał bezpośredni dostęp do zwierząt na pastwisku (brak ogrodzenia, ogrodzenie łatwe do pokonania); zwłaszcza, gdy podbiega do nich i/lub je oszczekuje. Pies pasterski może potraktować tę okoliczność jako ewidentne zagrożenie, a w przypadku, gdy twój pies bywa zadziorny konfrontacja "rywali" stanie się nieunikniona.


[1] Mowa o integralnym elemencie ekologicznego pasterstwa, agrokultury czy hodowli zwierząt – opartych na zarządzaniu/gospodarowaniu świadomie (wobec koegzystowania z przyrodą we współdzielonym środowisku) oraz niekonfliktowo (w kontekście współistnienia z dzikimi drapieżnikami na tym samym terytorium).