Aktywna ochrona - psy pasterskie

Psy pasterskie to typy psów wyspecjalizowane, predysponowane albo wytrenowane - do niezależnego patrolowania pastwiska albo do zaganiania zwierząt hodowlanych.

Aktywna ochrona - psy pasterskie
Photo by Biegun Wschodni / Unsplash

Psy pasterskie to typy użytkowe wyspecjalizowane, predysponowane, trenowane

Interweniują wobec zmian w otoczeniu, na obecność intruza – w szczególności drapieżnika – poprzez odstraszanie i rozpraszanie.[1]

Specjalizacja konkretnej rasy psów stróżujących przy zwierzętach hodowlanych [ang. LGD; Livestock Guarding Dog] zależy od rejonu, w jakim ukształtowano dedykowany wzorzec oraz lokalnej charakterystyki środowiska samodzielnej pracy – owczarek podhalański, owczarek kaukaski, słowacki czuwacz, owczarek rumuński (Carpatin), owczarek środkowoazjatycki (wyhodowany celem ochrony przed wilkami).

Psy pasterskie - stróż stada
Zadaniem LGD jest zlokalizować drapieżnika i wypłoszyć go. Wzorcowy pies pasterski nie będzie próbował atakować drapieżnika a priori (nie zostawi pilnowanego stada bez ochrony); zamiast tego zbierze inwentarz w jednym miejscu, przyjmując pozycję pomiędzy nim a obiektem zmniejszającym dystans.
  • Do zaganiania zwierząt hodowlanych

Mocno skupione na przewodniku (człowieku), współpracujące z pasterzem (w tym niektóre z konnym jeźdźcem)
Manipulują za pomocą wzroku dystansem ucieczki pasionych zwierząt (vide border collie)
Kontrolują poprzez chwyt pyskiem (za pęciny) – australijski kelpie, owczarek australijski (tutaj również symulacja rozgrywki frontalnej poprzez kontakt czołowy z porożem).

Rasy pasterskie zaganiające dedykowane zostały funkcjom, które miały spełniać współpracując z pasterzem przy pasieniu oraz rodzajowi zwierząt hodowlanych charakteryzujących rejony ukształtowania wzorca danej rasy.[2]


[1] Konfrontacja – bezpośrednia walka w kontekście frontalnego ataku – jest jedną ze strategii przetrwania (choć należy do rozwiązań z zakresu relacji drapieżnik-ofiara).
[2] Niektóre z owczarków stanowią współcześnie typ uniwersalny (K9), gdzie instynkt pasterski (zmodyfikowana sekwencja łowiecka) został – częściowo lub całkowicie – przekierowany na zachowania obronne (owczarek niemiecki, owczarek belgijski malinois).

Wilki w latach 80-tych vs specjalizacja psów pasterskich w Europie
Portal EWS udostępnił niezwykle ciekawą mapkę ilustrującą orientacyjne rozmieszczenie wilczej populacji z 1980 roku w zestawieniu z historycznym pochodzeniem sprawdzonych ras psów przeznaczonych do ochrony zwierząt gospodarskich.